Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
Τα τελευταία χρόνια, το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΕργΠΕ) έχει αναπτύξει μια σειρά από μικρότερης κλίμακας αυτοχρηματοδοτούμενα ερευνητικά έργα, καθώς και έρευνες που μερικώς υποστηρίζονται οικονομικά από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) του ΕΚΠΑ. Τα έργα αυτά βρίσκονται σε εξέλιξη και υλοποιούνται με τη συμμετοχή και συμβολή συνεργατών του Εργαστηρίου, μεταδιδακτορικών ερευνητών, υποψηφίων διδακτόρων και μεταπτυχιακών φοιτητών, υπό την επιστημονική εποπτεία και τον συντονισμό της Καθηγήτριας Μαρίας Δασκολιά.
Οι εν λόγω ερευνητικές πρωτοβουλίες εστιάζουν σε λιγότερο διερευνημένα ή σε αναδυόμενα θέματα στον χώρο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για την Αειφορία και αποβλέπουν στην ανάδειξη και προώθηση καινοτόμων παιδαγωγικών, θεωρητικών και μεθοδολογικών προσεγγίσεων.
Έναρξη: 2025 – σε εξέλιξη
Επιστημονικά υπεύθυνη: Καθηγ. Μαρία Δασκολιά
Σε αυτό το ερευνητικό έργο εξετάζονται και αξιοποιούνται βιωματικές, αφηγηματικές και συμμετοχικές μέθοδοι έρευνας για τη διερεύνηση των ψυχολογικών διαστάσεων της περιβαλλοντικής εμπειρίας, και της σύνδεσής της με τη μάθηση και την αίσθηση ευημερίας, καθώς και την ανάπτυξη ευθύνης και κινητοποίησης για ατομικές και συλλογικές αειφόρεςσυμπεριφορές και πρακτικές. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις βιωμένες εμπειρίες μαθητών και εκπαιδευτικών, αλλά και περισσότερων κοινωνικών ομάδων, όπως παιδιών, ενηλίκων, γυναικών καθώς και άλλων ευάλωτων πληθυσμών, με στόχο την ανάδειξη των οπτικών και της συμβολής τους.
Διάρκεια: Σεπτέμβριος 2023 – σε εξέλιξη
Επιστημονικά υπεύθυνη: Καθηγ. Μαρία Δασκολιά
Ερευνήτριες: Ευαγγελία Αραβανή, Μαρία Δασκολιά
Η έρευνα αυτή εξετάζει πώς δημιουργικές λογοτεχνικές πρακτικές – όπως τη slam poetry, η δημιουργική γραφή και η διδασκαλία περιβαλλοντικής λογοτεχνίας – μπορούν να εμπλουτίσουν την εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία στο σχολείο. Δίνεται έμφαση στη δυναμική αυτών των προσεγγίσεων να καλλιεργούν πολυγραμματισμούς στους μαθητές, να αναπτύσσουν τη φαντασία και τη συναισθηματική τους σύνδεση με το περιβάλλον και τα σύγχρονα περιβαλλοντικά ζητήματα, μέσα από μεθόδους που προωθούν τη διεπιστημονικότητα, την κριτική σκέψη, τη βιωματικότητα και την ικανότητα δράσης, με βάση τις τέχνες και τον λογοτεχνικό λόγο γύρω από το περιβάλλον.
Διάρκεια: Ιανουάριος 2024 – σε εξέλιξη
Επιστημονικά υπεύθυνη: Καθηγ. Μαρία Δασκολιά
Ερευνήτριες: Μαρία Δασκολιά, Νάγια Γρίλλια, Μαρία Πλιώτα
Εδραιωμένη στο πεδίο των περιβαλλοντικών ανθρωπιστικών επιστημών, η έρευνα αυτή εξετάζει διαφορετικές μορφές αφήγησης – όπως τα ημερολόγια αναστοχασμού, προφορικές αφηγήσεις, τον ρόλο και τον λόγο των εικαστικών τεχνών, των ντοκιμαντέρ και του θεάτρουγύρω από την σχέση των ανθρώπων με το περιβάλλον, καθώς και μορφές ψηφιακών εφαρμογών, ως εκπαιδευτικά εργαλεία που ενισχύουν την ενασχόληση των μαθητών με σύγχρονα ζητήματα περιβάλλοντος, αειφορίας, κλιματικής αλλαγής και της έννοιας του Ανθρωπόκαινου. Η έρευνα εξετάζει πώς διαφορετικές αφηγήσεις μπορούν να καλλιεργήσουν τη γνώση, τον αναστοχασμό, τη φροντίδα, τη δημιουργικότητα και την ενδυνάμωση, προάγοντας την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη και προσφέροντας νέες παιδαγωγικές και άλλες προσεγγίσεις.
Διάρκεια: Σεπτέμβριος 2023 – σε εξέλιξη
Επιστημονικά υπεύθυνη: Καθηγ. Μαρία Δασκολιά
Ερευνήτριες: Ελένη Σινάκου, Μαρία Πλιώτα, Μαρία Δασκολιά
Το έργο αυτό εστιάζει στον εντοπισμό και την ενσωμάτωση ικανοτήτων για την αειφορία στα προγράμματα σπουδών και τις παιδαγωγικές πρακτικές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς και στην επιμόρφωση εκπαιδευτικών. Στόχος της είναι η διερεύνηση των τρόπωνπου τα πανεπιστήμια μπορούν να προετοιμάσουν αποτελεσματικά τους/τις φοιτητές/τριες και άλλους εκπαιδευόμενους, ώστε να συνεισφέρουν στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση μέσα από ένα ολιστικό εκπαιδευτικό πλαίσιο με προσανατολισμό το μέλλον.
Διάρκεια: Σεπτέμβριος 2017 – σε εξέλιξη
Επιστημονικά υπεύθυνη: Καθηγ. Μαρία Δασκολιά
Ερευνήτριες: Μαρία Δασκολιά, Νάγια Γρίλλια, Κατερίνα Χουλιαρά, Κατερίνα Νταή, Ματρώνα Παππά, Άννα Τρίγκατζη
Το μακροχρόνιο αυτό ερευνητικό έργο μελετά τον ρόλο της αφήγησης και της βιωμένης εμπειρίας στην κατανόηση της εμπλοκής μαθητών και εκπαιδευτικών με την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Αξιοποιώντας μεθόδους αφηγηματικής έρευνας, επιδιώκει να αναδείξει τα ατομικά και συλλογικά νοήματα, τις συναισθηματικές διαστάσεις και τις μετασχηματιστικές μαθησιακές διαδικασίες που διαμορφώνουν την περιβαλλοντική μάθηση και συμβάλλουν στην προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη μαθητών και εκπαιδευτικών στην περιβαλλοντική εκπαίδευση.